Met mijn fietstochten van afgelopen jaar heb ik een behoorlijke mate van rivierenfetisj opgelopen. Ik vind het te gek om op die manier de Nederlandse delta te leren kennen. Dat was kennis die ik al bovengemiddeld had, maar wat betreft ritten langs rivieren heeft zich een niet te bevredigen graaimentaliteit van me meester gemaakt. Ik wil meer, meer, meer. Eerder had ik de gewoonte slechts tochten te maken die niet verder reikten dan afstanden die ik op op de terugweg ook pedalerend kon volvoeren. Later fietste ik zo ver mogelijk en zette rijwiel en mijzelf op een trein terug, Rotterdamwaarts.
Vrij uitgebreide fysieke kennis met rivieren maakte ik al eerder. Ik voer twee weken als stagiair met een binnenvaartschip en ervoer zo, vanaf het water, de Nieuwe en de Oude Maas, Beneden Merwede, Boven Merwede, Waal, Rijn en - de mooiste - Moezel. Daarvoor leerde ik al de uitloper van de Schelde, de Westerschelde, behoorlijk breed kennen. Als geluids- en cameraman werkte ik diverse keren in opdracht van Rijkswaterstaat op schepen en pontons, vanaf waar men zich bezig hield met de uitdieping van deze zeearm. Ik was dan ook verheugd toen ik vernam dat de publieke omroep de serie 'Langs de Schelde' zou uitzenden. De Westerschelde kende ik al goed; stroomopwaartser ben ik er vele malen minder goed thuis. Dit zou leuk en leerzaam worden.
Toen ik las dat Huub Stapel de presentatie van de documentairereeks zou verzorgen, slonk mijn enthousiasme. Ik vreesde dat dit wederom op een openbaring van een ziekteverschijnsel van deze tijd zou uitdraaien. Uit kijkcijfergerichtheid moet er een BN'er als talking head aan het programma worden toegevoegd.
Vandaag keek ik de eerste twee afleveringen. Werd mijn vrees bevestigd? Ja. Huub Stapel presenteert redelijk vaardig en interviewt in voldoende Frans niet onaardig. (Hoewel 'ta grand-père' het insluipen van dementie doet vermoeden. Of zou de vertaling van de Franse mannelijke en vrouwelijke versie van het bezittelijk voornaamwoord hem werkelijk onbekend zijn?)
Hét grote manco van dit soort programma's: vanwege de bekendheid van de presentator wordt die overvloedig in beeld gebracht. Ik zit niet te wachten op wat je met gevoel voor overdrijving een 'tsunami aan presentatorclose-ups' kunt noemen. Een onzichtbare commentator had ruimte gelaten voor veel meer informerend en zo niet, dan minstens esthetisch te rechtvaardigen beeldmateriaal. De irritatie is niet voldoende reden om de overige afleveringen van 'Langs de Schelde' de overige afleveringen te laten. Daarvoor resteert er naast de ergernis te veel mooi beeld en te veel ter zake dienende, mij nog onbekende informatie. Die feitelijkheden hoeven niet te worden voorzien van kreupelhoutpoëtische zinnen als: “De vooruitgang is onstuitbaar, zal de Schelde denken.”
Daarnaast is de balans in de relevantie tussen bewandelde zijpaden te vaak zoek. Een uit de lucht gegrepen faits divers-scène van Stapel die de wals danst met een 83-jarige vrouw die al zeer lang op dezelfde plaats nabij het water leeft, wordt afgewisseld met een zeer zinnig en informatief interview over een architectonisch verrassende en op een kasteel gelijkende, in onbruik geraakte kalksteenfabriek.
Zo zeer alle kanten op meanderen, zou een zichzelf serieus nemende rivier nooit overkomen, zal de Schelde denken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten